فیلتر شکن چیست؟
اگه تا حالا برای دسترسی به یه سایت خاص یا اپلیکیشن فیلتر شده تلاش کرده باشی، احتمالا اسم “فیلتر شکن” یا “VPN” به گوشت خورده. اما واقعا این فیلتر شکن‌ها چی هستن؟ چطور کار می‌کنن؟ و آیا استفاده ازشون امنه؟ اگه دنبال جواب این سوال‌ها هستی، دقیقا جای درستی اومدی. توی این مقاله همه چی رو به زبان ساده برات توضیح می‌دم، طوری که انگار با یه دوست نشستی و داری گپ می‌زنی!
چرا به فیلتر شکن نیاز داریم؟
محدودیت‌های اینترنت در ایران
تو ایران خیلی از سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی محبوب مثل یوتیوب، فیسبوک، تلگرام یا حتی بعضی اپ‌های کاربردی فیلتر هستن. این یعنی یه جورایی دسترسی آزاد به اطلاعات برای ما محدود شده و همین موضوع باعث شده استفاده از فیلتر شکن به یه چیز روزمره تبدیل بشه.
مزایای استفاده از فیلتر شکن
-
دسترسی به سایت‌های فیلترشده
-
حفظ حریم خصوصی و امنیت
-
دور زدن تحریم‌های جغرافیایی (مثلاً برای استفاده از اپ استور)
-
استفاده از اپ‌هایی مثل واتساپ کال، اسکایپ یا زوم بدون محدودیت
فیلتر شکن چطور کار می‌کند؟
تونل‌سازی (Tunneling) چیست؟
فیلتر شکن مثل یه تونل می‌مونه که ترافیک اینترنتت رو از داخلش رد می‌کنه. این تونل رمزگذاری شده‌ست و باعث میشه کسی (حتی ارائه‌دهنده اینترنت یا دولت) نتونه ببینه شما داری چه سایتی رو باز می‌کنی.
رمزنگاری داده‌ها چطور انجام می‌شود؟
تمام دیتاهایی که از گوشی یا لپ‌تاپت می‌فرستی، با استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته رمزگذاری می‌شن. این یعنی هکرها یا هر کسی که بخواد اطلاعاتتو ببینه، فقط یه سری کد عجیب و غریب دریافت می‌کنه که براش بی‌معنیه.
انواع فیلتر شکن‌ها
VPN چیست؟
VPN مخفف Virtual Private Network یعنی شبکه خصوصی مجازی. معروف‌ترین نوع فیلترشکن‌هاست و امنیت بالایی داره. با اتصال به یه سرور در یه کشور دیگه، آدرس آی‌پی شما تغییر می‌کنه.
پراکسی (Proxy) چیست؟
پراکسی‌ها معمولا فقط روی مرورگر کار می‌کنن و فقط ترافیک وب شما رو تغییر می‌دن. امنیت کمتری دارن و برای استفاده‌های حساس توصیه نمی‌شن.
تور (Tor) چیست؟
تور یه شبکه خاصه که اطلاعات رو از چندین سرور عبور می‌ده. خیلی امنه ولی سرعتش کُندتره. برای کسانی که دنبال ناشناس موندن کامل هستن، گزینه مناسبیه.
بهترین فیلتر شکن برای ایران کدام است؟
فیلترشکن‌های رایگان
رایگانن، پس همه دوستشون دارن! اما باید بدونی که خیلی از این سرویس‌ها ممکنه اطلاعاتت رو بفروشن یا تبلیغات مزاحم نشون بدن.
فیلترشکن‌های پولی
اگه دنبال کیفیت، سرعت و امنیت واقعی هستی، فیلترشکن پولی انتخاب بهتریه. البته باید مطمئن باشی که از جای معتبر خرید می‌کنی.
خطرات و معایب فیلتر شکن‌ها
نشت اطلاعات و خطرات امنیتی
همه فیلترشکن‌ها امن نیستن. بعضی از اونا اطلاعاتت رو جمع‌آوری می‌کنن و می‌فروشن. مخصوصا اونایی که خیلی سریع و رایگان هستن!
چطور یک فیلتر شکن امن انتخاب کنیم؟
بررسی اعتبار سرویس‌دهنده
قبل از نصب، حتما در موردش تحقیق کن. نظرات کاربران، امتیازها و سابقه سرویس‌دهنده رو بررسی کن. اگه دیدی یه فیلترشکن بهت قول اینترنت بدون محدودیت با سرعت نور می‌ده ولی هیچ اطلاعاتی از شرکت پشتش نیست، باید شک کنی.
استفاده از فیلتر شکن در موبایل و دسکتاپ
در سیستم‌عامل اندروید
۱. برو به گوگل پلی
۲. اسم فیلتر شکن رو جستجو کن
۳. دانلود و نصب
۴. بازش کن و روی Connect بزن
در ویندوز و مک
معمولا فایل نصب از سایت رسمی دانلود می‌کنی. بعد از نصب فقط کافیه کشور مورد نظر رو انتخاب کنی و وصل شی. به همین راحتی!
سخن پایانی
استفاده از فیلتر شکن تو دنیای امروز، به‌خصوص برای ما ایرانی‌ها، تقریبا ضروریه. اما حواست باشه که همیشه یه نیمه تاریک هم وجود داره. باید بدونی از چی استفاده می‌کنی، چرا استفاده می‌کنی و چطور از اطلاعاتت محافظت کنی. یادت باشه، فیلتر شکن یه ابزار کمکیه، نه یه محافظ صد در صد!
سوالات متداول (FAQ)
۱. آیا استفاده از فیلتر شکن غیرقانونی است؟
در ایران استفاده از فیلتر شکن جرم‌انگاری نشده، اما محدودیت‌هایی از سمت دولت براش وجود داره.
۲. کدوم فیلتر شکن برای اندروید مناسبه؟
ExpressVPN، ProtonVPN، و Psiphon بین کاربران ایرانی محبوب هستن.
۳. آیا فیلتر شکن سرعت اینترنت رو کم می‌کنه؟
گاهی بله. مخصوصا اگه سرور شلوغ باشه یا فاصله جغرافیایی زیادی داشته باشه.
۴. آیا میشه از فیلتر شکن در تلویزیون هوشمند استفاده کرد؟
بله، اگه تلویزیون قابلیت نصب اپ داشته باشه یا از طریق روتر تنظیم بشه.
۵. آیا فیلتر شکن باعث مصرف بیشتر اینترنت می‌شود؟
به‌طور مستقیم نه، اما چون بعضی از سرورها حجم بیشتری انتقال می‌دن، ممکنه ترافیک بیشتری مصرف شه.
بدون دیدگاه